Štó rěka wulki, štó je rjek?

Čłowjeka njesměš zlochka zasudźić – to by njekřesćansce a cyle jednorje hłupe było. Posudźować mudrje a hódnoćić je pak naš čłowjeski nadawk. Bóh je nam rozum darił, zo bychmy wěcy a ludźi zrozumili, tuž wužiwajmy to.

Frizura abo drasta móže hižo wjele wo někim wuprajić, móže pak tež jara slepić. Dobre zadźerženje za blidom, abo wušikne pohibowanje a wašnje rěčenja, su tohorunja wažne, njetworja pak žadyn doskónčny kriterij. Zo na př. něchtó wjele wě, abo tež derje wěcy organizuje a při tym wjele pjenjez zasłuži, je snano powabliwe, njeje pak wšitko, štož čłowjeka wučinja. Maš tola tež jednorych a skromnych, kotřiž maja wjele lěpši charakter. Při pytanju mjenowaneho rjeka maš pola křesćanow hinaši kriterij, kotryž je rozsudny, mjenujcy – kak daloko móže wón blišich lubować, kak wjele dobroty wopokazuje, kak wěrne su jeho słowa a jeho jednanje, kak daloko je w dobrym wutrajny a w nuzy sćerpny.

Z lubować njeměnju jenož wobdźiwać, čuć, abo najprjedy to dobre přeć. Lubować so wopokazuje dźě w swěrje, wodawanju a wosebje w njesebičnosći. Čłowjek je potom woprawdźe wulki, hdyž so sam zabudźe a na tamnych mysli. Wulki rěka, hdyž je njesebičny, druhim pomha a rady daruje: To je woprawdźita rjanosć a wulkosć čłowjeka. W tutym zmysle mamy zrozumić Jězusowe słowa: Wjetšu lubosć nima nichtó hač tu, zo by swoje žiwjenje dał za swojich blišich. Snano klinča tute słowa njerealistisce. Snano móžu měć moju swójbu lubo, ale blišich? Swět je dźensa napjelnjeny z egoistami a materialistami, abo?

Jedyn šuler so jónu swojeho mištra wopraša: Čehodla dyrbju ja swojemu blišemu pomhać? Mištr wotmołwi: Smy wšitcy Boža stwórba. Jedne stworjenje dyrbi być za druhe. K tomu šuler rjekny: Tysacy ludźi trada nuzu. Kak móžu jako jednotliwc wulkej nuzy wotpomhać? Mišter wotmołwi slědowace: Jónu so dołho njedešćowaše. Zelena přiroda bě šěra a bruna. Prjedy hač buchu pupki ke kćenjam, wotpadachu. Město wody płuwaše w rěčnišćach pěsk. Jenož małka studnja měješe hišće wodu. Studnja wołaše: Njemóžu telko wody dać, kaž dešćik monzuna, ale štož ja dam, darju rady. Čin potajkim podobnje, kaž ta mała studnja. Čin to małe, štož móžeš činić, sčiń pak to bórze.

Być čłowjek, wosebje křesćan, woznamjenja najprjedy jónu blišemu dawać, sebje blišemu darić. Křesćanstwo je nabožina podźělenja, darowanja a wotewrjenosće. Tak so lubosć wšědnje pokazuje. Štóž to njezapřimnje, je najchudši na zemi.

TAD