Kolektiwny niwow wěry

W dźensnišim ewangeliju smy modlitwu Jězusa Chrystusa słyšeli (Jan 17,20–26). Jězus Chrystus modli so za japoštołow a tež za wšitkich, kotřiž budźeja jich słowa dla do Boha wěrić, tuž tež za nas, dokelž je naša wěra ze dźědźinstwom, kotrež smy wot druhich wěriwych dóstali. Najprjedy wot staršeju a měšnikow, kaž tež wot přiwuznych a wosadnych.

Hinak prajene, dźensniši ewangelij dopomina nas na to, zo je naša wěra kolektiwny zjaw. Smy ju wot druhich zdźědźili a zhromadnje z druhimi wěrimy. Snadź tuteje přičiny dla započina so wjele najstaršich wěrywuznaćow ze słowami wěrimy do Boha a nic wěrju do Boha. To zwobraznja cyle derje němska werzija tak mjenowaneho wulkeho wěrywuznaća, hdźež so praji: Wir glauben an Gott. Serbski, pólski a litawski tekst, bohužel tele słowa nimaja.

Něšto podobne móžemy w Nowym Zakonju nadeńć. Najstarše wěrywuznaće steji w prěnim lisće swjateho japoštoła Pawoła Korinćanam, hdźež čitamy sćěhowace: Předewšěm sym wam podał, štož sym tež sam dóstał, mjenujcy, zo  je Chrystus wumrěł za naše hrěchi, zo bu pochowany, zo je z mortwych stanył a je so zjewił Pětrej a potom dwanaćom (15,3–9). Tu pisa swjaty Pawoł, zo je wón wěru zdźědźił – štož sym dóstał,  a potom ju dale druhim prědował – sym wam podał.

Tute najstarše wěrywuznaće wobsahowaše pak jenož dwě wěrnosći. Prěnja wěrnosć wozjewješe smjerć Jězusa Chrystusa, kotruž dopokaza Jeho pohrjebanje: Chrystus je wumrěł za naše hrěchi a bu pochowany. A druha wěrnosć wozjewješe zmortwychstanjenje Jězusa Chrystusa, kotrež dopokazowachu Jeho zjewjenja japoštołam a druhim wučomnikam: Chrystus je z mortwych stanył a je so zjewił Pětrej a potom dwanaćom.

Samsne směmy wo hrěšenju čłowjeka prajić. Čłowjek njehrěši ženje sam. Přeco z druhimi, přez wliw druhich a přećiwo druhim. Takle bě tež wot spočatka čłowjestwa. Jěwu je had zawjedł a wona – Adama (Gen 3,1–7). Tohodla, jeli-zo ma naša wěra woprawdźita być, trjebamy pomoc druhich wěriwych, kiž pokazuja swoju wěru swjećo swjatu liturgiju a su křesćansce žiwi.

Z Bohom je to tež tak. Wón je tež zhromadnosć: Bóh Wótc, Syn a Duch Swjaty. Wótc je Syna na zemju pósłał, Syn je krasnosć Wótca wozjewił a Duch Swjaty dopomina nas na to, štož je Jězus Chrystus w mjenje Boha Wótca wučił.

A hdyž budźemy w žiwjenju po žiwjenju změjemy samsnu situaciju. Tam budźemy tež zhromadnje žiwi. Wězo kóždy w swojej towaršnosći. A kajka wona budźe, to zaleži na tym, kajku towaršnosć mamy w žiwjenju před žiwjenjom. Tohodla praji přisłowo: Praj mi, štó su twoji přećeljo a ja ći praju štó sy!

DJD