1/. Lubowani w Chrystusu! Pola nas w Němskej, tež we Łužicy, so rady powučuje. Čini so to často, zo by so z tym něšto polěpšiło. Powučować a napominać někoho njeje ničo špatne, ale zaleži na tym, kak a z kotreje přičiny so tole čini. Maš pola nas tójšto ludźi, kotřiž su samo w stajnym straše žiwi, zo k nim něchtó přińdźe a jim to abo tamne wumjetuje, a powučujo jim, jich zmylki pokazuje.

Powučowanje, napominanje, je zasadnje prawe, ale často tči w nim trochu sebičnosće, abo falšne starosćenje wo dobro druhich, abo samo wjeselo, zo tamneho lepi ze začućom: Ja sym tón lěpši. W tymle zwisku rěči Jězus wo čłowjeku, kotryž nimo swójskich problemow spyta tola tamneho wustrowić. Porno tomu je naš Knjez kruće rjekł: Kak móžeš swojemu bratrej rjec: Bratře, dowol, njech ći wućahnu třěsku z twojeho wóčka, hdyž sam njewidźiš hrjadu w swojim woku? (Lk 6,42ab).

Žónska spyta swojeho mandźelskeho porjedźić a ćerpi pod tym, zo nochce so jeje muž změnić, zo wón njeje tajki, kajkehož je sej wona předstajiła a wo swojim idealu do zmandźelenja soniła. Tohodla stawaja so doma přeco zaso napjatosće a zwady maličkosćow dla. Wona nochce swojeho muža tajkeho přiwzać, kajkiž je. Zdobom maš napřećiwne pady, w kotrychž mandźelski ze swojim njerjanym komentowanjom swoju žonu potłóčuje a rani.

Bratřa a sotry! Čłowjeka njedyrbiš polěpšić abo modelować, abo formować, tola maš jeho lubować! Wón sam dyrbi so změnić a polěpšić! A wón tole sčini, jeli začuwa, zo ma někoho, kotryž jeho lubuje, a za kotrehož „so wudani“, so polěpšić. Tohodla dobudźe tajke zadźerženje, w kotrymž so najprjedy na swójsku Božu lubosć koncentruješ, ju přiwozmješ a praktikuješ, zo by potom tale lubosć docpěła šěrši kruh blišich. Potajkim najprjedy hrjadu ze swojeho wóčka wućahnyć (Lk 6,42c), najprjedy sam so dobry, sprawny a dospołny stać, hakle potom docpěješ wutrobu ludźi.

2/. Jedyn stary farar swjeći Božu mšu w kapałce. Wokno kapałki je wočinjene. Wonka steji auto, na kotrež dźěłaćerjo ćežke rošty składuja. Jedyn z nich při tym njemało sakruje. Słowa přežohnowanja měšeja so z pokliwanjom wotwonka. Ruce měšnika třepotatej. Wón so za swojich wěriwych rjemjeslnikow hańbuje, kotřiž wonka dźěłaja. Poněčim pak bywa fararjej jasne, zo knjez Jězus tych pokliwacych dźěłaćerjow tohorunja lubuje, a zo ma wón jako dušepastyr tež wonych z lubosću a sćerpnosću wobdawać. Byrnjež so zwonka kapałki dale sakrowało, so celebrant hižo njemjerza. Wón spyta tež tych harowakow do měšniskeho paćerja na Kemšach zapřijeć. Zhromadnje z Chrystusom modli so wón před wołtarjom: Wótče, wodaj jim, přetož njewjedźa, štož činja! (Lk 23,34).

3/. Tule wěrnosć – radšo lubować hač polěpšować a napominać – je bratr Albert Chmielowski (1845–1916) prawje zrozumił a w swojim žiwjenju zwoprawdźił. Wón pochadźeše z pólskeje zemjanskeje swójby pola Krakowa z kónca XIX. lětstotka. Swjatoprajeny bu wot bamža Jana Pawoła II.

Albert je so 1888 mjenujcy wuměłskeko molowanja a swětneho žiwjenja wzdał, a slub chudoby a pócćiwosće złožił. Na to załoži Zhromadnosć słužownikow chudych třećeho rjadu swjateho Franca, kotrejež čłonojo so wo hłódnych a wustorčenych starachu. Runje tónle Albert nochcyče wonych ludźi změnić, hačkuli běchu mjez nimi tež wopiłcy a druzy njeplechojo, ale najprjedy je wón jim lubosć wopokazował.

To klinči kaž paradoks, ale tole běše prawa křesćanska pedagogika. Čłowjek dźě radšo reaguje na lubosć hač na napominace słowa. Snano budźe prěnja jeho reakcija skerje wotpokazowaca, dokelž tči jeho wutroba hišće w mazanosći a złosći, reagujo na lubosć kaž na něšto cyle cuze. Skutkuje-li pak dlěje, zmjechči so skónčnje tež wutroba. A je potom kmana tohorunja lubować. Amen.

TAD