Luby Čitarjo SPDE, w dźensnišim ewangeliju mjez druhim so praji: Tomu, kiž će na lico dyri, poskič tež druhe a tomu, kiž ći wozmje płašć, njezapowěs ani suknju (Lk 6,29).

Něšto podobneho napisa tež awtor prěnjeho kanoniskeho sćenja: Jeli će něchtó na prawe lico dyri, poskič jemu tež druhe! A tomu, kiž chce z tobu prawować a ći twoju suknju wzać, přewostaj tež swój płašć! (Mt 5,39–40).

Mjez tutymaj sadomaj je wjele zhromadneho, tola su tež zajimawe rozdźěle. Pola Lukaša so praji wo dyrjenju na lico, bjez toho, zo so mjenuje kotre. Matej pak naspomina dyrjenje na prawe lico.

Tuta maličkosć je poměrnje wažna. Wona pokazuje, zo so tule jedna wo dwě wšelakorej žiwjenskej situaciji. W Ewangeliju po Lukašu je měnjene dyrjenje na lico přez rubježnika, tuž něhdźe na samotnym puću, a w Ewangeliju po Mateju dźe wo dyrjenje na lico wukonjane přez sudnika, tuž zjawnje a mjez ludźimi.

Tež w padźe naspomnjenych drastow wobsteja wěste rozdźěle. Poprawom mjenujetej so w jednym a druhim teksće jenož dwě drasće, ale přeco w hinašim porjedźe. Lukaš naspomni najprjedy płašć a potom suknju a Matej nawopak, najprjedy suknju a potom płašć. Płašć to je zwjeršna drasta a suknja nutřkowna, to rěka tajka, kiž leži direktnje na ćěle čłowjeka.

Po měnjenju Jězusa Chrystusa ma so tomu, kiž žada zwjeršnu drastu hišće nutřkowna přidać. Tak pisa Lukaš. A po Mateju ma so tomu, kiž žada nutřkownu, tež hišće zwjeršna poskićić.

W tutymaj padomaj jedna so zaso wo dwě wšelakorej žiwjenskej situaciji, jedna je dožiwjenje z rubježnikami a druha je na sudnistwje.

Nětko spytajmy so za zmysłom tutych Jězusowych słowow prašeć. Płaća wone tež nam, a kak mamy po nich jednać? Po słowje přiwzać, abo je jeno na symboliske wašnja rozkłasć?

Wotmołwjejo na tute prašenja bych chcył jednu podawiznu předstajić. W knize Bratřa Karamazowy, kotruž napisa sławny ruski spisowaćel F. Dostojewski, je sćěhowaca stawizna zapisana. Wona njebu pak wot Dostojewskeho wumyslena. Wón je ju z jedneje druheje knihi přewzał. Ta běše, by so mohło rjec, wěsta wučbnica za ortodoksnych měšnikow, kotrymž njebě něhdy dowolene swobodnje prědować. Woni smědźachu ludźom jeno někotre podawizny z tuteje knihi předčitać.

W tej podawiznje dźe wo sćěhowace: Jónu zemrě wěsta žona. Wona njebě ani pobožna, ani sprawna. Tuž přińdźe do hele. Tola jeje jandźel spyta ju hišće wumóžić. Wón so tutu žonu wopraša za znajmjeńša jednym dobrym skutkom. To by hižo za jeje wuchowanje dosahało. Žona pak so njemóžeše na něšto tajkeho dopomnić.

Tola jandźel žadaše wot njeje dalše přemyslowanje. Skónčnje so žona na jedyn małki „dobry skutk“ dopomni. Wona dźěłaše w zahrodce a k njej přińdźe prošerka. Žona nochcyše jej ničo dać, ale dokelž ta njepřestajnje prošeše, to da jej jednu cyblu.

Mjez spinkomaj ma so pak přidać, zo bu ta cybla do prošerki ćisnjena ze zaměrom ju wuhnać, a nic jej pomhać.

Njehladajo pak na to, jandźel přiliči jej to jako dobry skutk a praji: Ty sy prošerce cyblu dała, tohodla spytam će tež z pomocu cyble z hele wućahnyć. A přepoda jej cyblu. Žona so cyble přimnje, Jandźel ju ćehnje. Druzy w heli to widźo, so žony přimnychu a chcychu tohorunja z hele won. Žona pak započa jich wottřasć: To je moja cybla a mój jandźel. W tutym wokomiku so stołpik cyble wottorhny a žona padnje wróćo do hele.

Na prěni wid nima tuta podawizna ničo zhromadneho z Jězusowymi słowami wo tym, zo ma so druhe lico a přidatna drasta poskićić. Tola je to jeno prěni zaćišć.

Naspomnjena podawizna zwuraznja cyle derje wučbu Ortodoksneje Cyrkwje wo wumóženju. Po njej ma so wšo čłowjestwo wumóžić. Zatamany nichtó być njemóže. Wumóženje je kolektiwny proces. Pak so wumóža wšitcy, abo nichtó. Jelizo chcyše žona z hele won, to so druzy sobu wućahnu. Jako wona pak to wotpokaza, to so tež sama zahubi.

Katólska Cyrkej widźi to hinak. Čłowjek je swobodna bytosć, tuž móže so samo přećiwo Bohu rozsudźić. Tohodla budźe na kóncu časow čłowjestwo do dweju skupinow dźělene, do stejacych na prawicy a do stejacych na lěwicy.

Njehladajo pak na to ma wučba Ortodoksneje Cyrkwje w tutym padźe jednu cyle pozitiwnu stronu. Wona zwuraznja starosć wo wumóženje kóždeho čłowjeka, samo najwjetšeho hrěšnika.

Podobna ideja je w słowach Jězusa Chrystusa wo poskićenju druheho lica a dalšeje drasty zawrjena. Samo tajke kritiske situacije, kaž nadpad rubježnikow a proces w sudnistwje, maja so přez křesćana wužić jako přiležnosć nakazanja a dobyća druheho čłowjeka za Boha a Jeho Ewangelij.

Za tajke jednanje a za tajki napohlad na žiwjenje stej pak woprawdźita wěra a znutřkowne zahorjenje za Božu prawdu trěbnej.

DJD