W spěwje rokoweje skupiny Deyzidox rěka: Přećeljo – ničo lěpšeho nimamy! Zahrjebaj swoje wobsydstwo, přetož wšitko, štož liči, su swěrni přećeljo!

Čehodla pak potom přeco tak njemyslimy? Hrozy snano strach, zo by so nam potom zaso pře derje šło? Město toho, zo bychmy konsekwentnišo za žrom přećelstwa pytali, tłóči so přeco zaso wěste hrónčko nam do mozow, kotrež hižo w starym Rómje, ći mócni wužiwachu: „Chlěb a hry!“ – Panem et circenses!

To bě tež přeco hižo recept wšitkich diktatorow. Tež my w našej demokratiji njejsmy daloko wot toho zdaleni. Chlěb a hry, zrěčenja wo tarifach a kopańca abo mjetańca, … lud je změrom.

Wšě dalesahace žedźby a nadźije so  z tym zaraća. Sprawnosć, pokoj, čłowječe prawa a čłowječa dostojnosć, haj přećelstwo, njejsu potom tak wažne, hižo scyła nic w zwisku z Bohom, zakładej a cilej žiwjenja.

Wšitke tute spytowanja so w dźensnišim ewangeliju pokazuja: Poruč tomule kamjenjej, zo by so sčinił chlěb! – chlěb za lud. Na wjeršku templa: Spušć so wottud dele! – hry, sensacija, dźiw. Wšu tu móc a krasnosć ći dam! – móc mócnych, wšojedne na kohož kóšty.

Njeznaju žane krótkopowědančko, kotrež tak jasnje a pregnantnje spytowanja tež našeho časa, mócnych a bjezmócnych, wopisuje kaž tute. Hdźe stejimy my w tutej stawizničce? Po wšěm swěće słušamy k mócnym, kotřiž chcedźa swoju móc sej zawěsćić, wšojedne z kotrymi srědkami. Njesłušamy pak wosobinsce skerje bjezmócnym, kotřiž su z chlěbom a hrami spokojom a mócnych potom činić damy, štož chcedźa?

Za čas Jězusa běchu podobne wočakowanja na Messijasa. A runje wot Njeho su sej rozrisanje wšitkich problemow wuličili. Haj začuwamy na mnohich městnach ewangelija tute wočakowanja, ale tež přesłapjenja.

Jězus tutym wočakowanjam prosće njewotpowěduje, nochce to tež scyła. Je dźě tute wočakowanja začuwał, jako chcychu Jeho na přikład po rozmnoženju chlěba za krala sčinić. Tež hdyž w Jeho ródnym měsće lute dźiwy wočakowachu, jako sej wot Njeho wuprosychu, zo jich wot nadknjejstwa Rómjanow wuswobodźi.

Wšitke tute wočakowanja zrozumi Wón jako spytowanja a je so móhł jim wuwinyć. Tak zhonimy na zakładźe dźensnišeho ewangelija něšto wo nastajenju Jězusa wosrjedź Jeho cyłkowneho zjawneho žiwjenja hač do smjerće na křižu. Jedna so tu zawěrno wo jedne z rozsudnych městnow, přez kotrež móžemy Jězusowe poselstwo a přičinu Jeho wustupowanja zarjadować.

Tuta stawizna wotmě so w pusćinje. Pusćina sama ma w stawiznach Israela rozsudny wuznam z toho časa, jako ćahnješe lud z Egyptowskeje do slubjeneho kraja. Pusćina je městno, hdźež čłowjeka ničo wjac nješkita. Je wustajeny słóncu, suchoće, stracham, Bohu. Dyrbi so rozsudźić. Tu a nětko. A potom, tak kaž so rozsudźi jednać.

Lud je w běhu swojeho pućowanja do slubjeneho kraja často njemało zaprajił: Chcyše zaso wróćo k šklam, kiž su połne mjasa, do Egyptowskeje, byrnjež měli zaso do wotročstwa padnyć. Chlěb za lud město swobody.

Jězus přećiwo spytowanju wobsteji. Wón wě, zo je čłowjek hewak zhubjeny: Jeho swoboda, Jeho dostojnosć, Jeho přichod, Jeho zhromadnosć z Bohom. Jeli by so podał, by Jeho pósłanje tu na zemi zwrěsćiło. By so zarjadować dał do wočakowanjow mócnych a bjezmócnych. Njeby pak na druhej stronje móhł do žiwjenja w swobodźe a česćownosće wjesć. Jemu njeby so na kóncu ani ničo stało. Samo křiž by Sej zalutował. Ludźo pak bychu dale w čertowskim kruhu swojeho njezboža tčeli. A Jězus njeby naš Přećel był, dokelž njeby so za nas podał.

Hdźe bychmy potom hišće wěrne přećelstwo našli, jeli njeby nam Jězus pokazał, štó je najlěpši přećel? Jenož štóž je samo zwólniwy za swojich přećelow wumrěć, tón je najwjetši pola Boha. Bohu dźak mamy nětko konkretny přikład.

Haj Jězus wě jara derje, zo čłowjek k žiwjenju chlěb trjeba. Tutón chlěb jemu tež přisteji. Kóždy čłowjek ma prawo na to. To budź tež našej towaršnosći na swěće raz prajene, kiž so z hłodom hłódtradacych wotnamaka. Jězus wě pak tež, zo njemóžemy wot hrow a chlěba abo druhich słódnych wěcow na kóncu žiwi być.

Čłowjek je wjele bóle žiwy wot lubosće a zmysła, wot sprawnosće a pokoja, wot swojeje zhromadnosće z Bohom, kiž na njeho hlada a jeho lubuje. Tola nimamy prawo so sydać a čakać: Jenož dowěra do Boha, čakanje na dźiwy – to njeje wěrna pobožnosć! Skerje je to wurěć. Haj to je samo spytowanje Boha. Čłowjek je zamołwity za to, štož čini a štož druhim načini.

Spytowanja Jězusa su tež naše spytowanja. Naš čas je zdźěla bjez orientacije, strach hrozy, zo so hódnoty zhubja runje tak kaž perspektiwy. To su zaso wopačne messijasy w politice, w hospodarstwje a wšelakich druhich branžach poskitkow, kotřiž so potom hišće jako nabožina prezentuja.

Tu je rozsud trěbny, rozsud w pusćinje dźensnišeho časa. Duch Boži, kiž je Jězusa do pusćiny wjedł a Jemu w swojich spytowanjach wobstać dał, njech tež nas napjelnja. Jenož tak móžemy jako přećeljo tež sej swěrni wostać a to na dobro žohnowanych partnerstwow a swójbow.

GN