1. Zhubjeny syn je symbol čłowjeka, kiž wšitko lochkomyslnje přečini. Tón, kiž njedyrbi jenož swinje pasć, ale samo swój brjuch z tym, štož swinje žeru, napjelnja, je to wobraz dźensnišeho miserablneho čłowjeskeho stawa. Chrystusej njeńdźe pak w tym přirunanju (Lk 15,11-32) wo materjalnu chudobu čłowjeka, ale wo jeho duchownu chudobu. 

Tajku podobnu chudobu dožiwjamy tež dźensa w našim času, mjenujcy – ludźo spóžeraja nimale wšo, štož je tunje a zwjeršne, štož medije a reklamy pokazuja. Mało pak chce so čłowjek z woprawdźe dobrym a rjanym zežiwić. Štó z nas na přikład čita hišće prawidłownje powučace knihi, abo pohlada druhdy do katechizma, zo by swoju wěru pohłubšił? Štó z nas žedźi so hišće za prawej mudrosću filozofow a Wótcow Cyrkwje? Naše rozmołwy su druhdy banalne a wostudłe, rěčo zwědawi wo druhich abo wo banalnych wěcach.

Napjelnjenje brjucha ze swinjacej žratwu (Lk 15,16) je tež wobraz našeje hrěšnosće. Jězusej dźe wo to, zo by pokazał, kak daloko móže žiwjenje bjez wěry, bjez kaznjow – potajkim hrěšne žiwjenje čłowjeka do zahuby zwjesć. Zdobom chcyše Jězus z jednorymi słowami pokazać, kak daloko móže so Bóh smilić a rady wodawać. Tohodla praji so, zo je to přirunanje nic jenož wo zhubjenym synu, ale tež wo smilnosćiwym Wótcu.

2. Čłowjek, kotryž hrěši, je so wot Boha dźělił, je kaž zhubjena wołca (Lk 15,3-7). Hnydom po tajkim dźělenju pyta Bóh hrěšnika. Kak pyta? Čini to najprjedy přez hłós w swědomju. To je tajki ćichi hłós, kotryž čłowjeka napomina a přeco zaso njepokoji. A hdyž to njepomha, hdyž so hrěšnik we wšej hordosći zawrě, potom Bóh sćerpliwje čaka – tak dołho čaka, druhdy lěta, samo lětdźesatki dołho, a je zdobom stajnje zwólniwy hrěšnikej hnadu nakazanja darić.

Někotři slěduja tutón hłós a so nakazuja, druzy wostanu pak twjerdźi kaž kamjeń. To poslednje rěka čłowjeska hordosć, abo druhdy tež hłuposć, kotraž njeda so nakazać dać, kortraž nochce w ponižnosći wšě swoje hrěchi wuznać. Zhubjeny syn dźe najprjedy do so (Lk 15,17). Wón pyta swój rozum, je k sebi samomu kritiski, a póznaje swoje miserias – słabosće. Wón widźi, zo dyrbi swoje žiwjenje změnić, tohodla dźe k nanej, prošo jeho wo wodaće a nowu šansu (Lk 15,20).

Hdźež pak so žane přiznaće a wuznaće winy nječini, njemóže so tež žane wodaće winy stać. Hdyž wodaća nimaš, zwostanje čłowjek njewumóženy a sebje samomu přewostajeny. Wón zwostanje w swójskim egoizmje a njemóže so miłosći Boha a lubosći swojich blišich wotewrěć. Tragedija čłowjeka, kotryž je lětadołho žiwy w hrěše, wobsteji w tym, zo tutón w swojej zaslepjenosći docyła wjace njepóznawa, w kajkim hubjenstwje wón tči. Wón je woprawdźe duchownje mortwy, nimajo hižo žadyn zmysł za pytanje nabožneho a Bósjkeho (Lk 15,24).

3. Přirunanje wo zhubjenym synu (Lk 15,11-32) dopomina mje na jednoho młodeho Serba, kotryž wjacore lěta w zapadźe bydli a dźěła, a tež tam najskerje wostanje. Jako młodostny we wulkim swěće dožiwi wón wjele zajimawych móžnosćow a poskitkow. Runje tam je wón telko nazhonił a docpěł, tam ma wón swoje bohatstwo a poziciju, ale tam tež swoju wěru zhubi: Žana modlitwa wjac, žane Kemše, žana wosada etc. Njetrjebaš tole; to je tajka wjesna a zastarska wěc – rjekny sej. Ale što budźe potom, hdyž dźěło zhubi a chorosć jeho wopyta, hdyž partnerka a přećeljo jeho wopušća, wón sam zwostanje? Poda so do alkohola, wulije swoje sylzy do drogow? Je prawdźepodobne, zo wón so na Kemše dopomni, zo na Jutry pomysli, zo na modlitwu, kěrluše a skónčnje na Chrystusa přińdźe, prajo: Wótce, sym zhrěšił přećiwo njebjesam a přećiwo tebi (Lk 15,21).

Jedna žónska, kotraž 40. lět njeje w spowědnym stole była – wona přińdźe a w pokornosći wuzna wšitko, štož njeje w jeje žiwjenju po Božej woli było. Po spowědźi začuwaše nutřkowne wuzwobodźenje. Wona rjekny: Kajka sym njemudra była, zo sym telko lět bjez Boha, bjez wujednaja žiwa była! Naš Knjez Jězus měni, zo strowi njetrjebaja lěkarja, ale runje ći chori, kotrymž so duchownje hubjenje dźe (Mt 9,12). Budźe pak moderny čłowjek toho sej wědomy, zo je hižo dołho w hrěchu žiwy? Hdyž wón sej to njewuwědomi, zwostanje dale chory.

Bóh tón Knjez pyta poprawom kóždeho z nas, kaž dobry pastyr zhubjenu wołcu (Lk 15,4-7), a kaž tuta žona zhubjenu drachmu (Lk 15,8-10), ženje pak njebudźe Wón nas nuzować k nakazanju njebudźe, wón tež njebudźe nas duchownje zgwałćić a přećiwo našej woli jednać. Tola w Knize psalmow napomina nas: Šłyšće dźensa mój hłós a njezatwjerdźujće swoju wutrobu (Ps 95,7-8). Wučba z toho je tajka: Lěpje je, so hišće dźensa hač jutře nakazać, dokelž tute jutře najskerje ženje njepřińdźe. Amen.

TAD