1. Samaritanojo jeho njepřijachu, dokelž pućowaše wón do Jeruzalema. Tuž woteńdźe Jězus a japoštoljo do druheje wsy (Lk 9,52-56). Tutu powěsć słyšimy dźensa w ewangeliju. Čehodla su Samaritanojo wšitko přećiwo Židam činili a z tym jim žiwjenje poćežowali? Zda so, zo běchu woni ći, kotřiž cuzych zasadnje rady nimaja, a běchu tež cyle přeswědčeni, zo je jich wašnje žiwjenja a modlenja lěpše hač židowske, haj – je po zdaću jeničke prawe (Jan 4,9.20). Zajimawe je, zo dźe Jězus tola k tym wuskomyslnym a njepřećelskim ludźom, zo by runje tam přenocował. Samaritanojo pak tute Jězusowe znamjo přećelnosće wotpokazachu. Jakub a Jan chcyštaj hišće tón lud pochłostać, Jězus pak jeju naswari (Lk 9,54-55). Myslu sej, zo je dźensniše Jězusowe jednanje přikład wupřestrjeća ruki susodej napřećo, kotrehož po puću hižo njestrowimy.

2. Dźensniši bibliski podawk je nam zasadna wučba praweje tolerancy. Jězus mjenujcy nas wuči, što toleranca woprawdźe je. W dźensnišim času maš tute słowo wšudźom – w nowinach, rozhłosu a telewiziji. Kóždy politikar chce być diplomatiski a tolerantny – kaž so to słuša. Dóstanješ-li něhdy znamku, zo njejsy tolerantny, budźeš w dźensnišej towaršnosći zatamany a z njeje wustorčeny.

Što pak je toleranca? Hdźe su hranicy tolerancy, štó to postaja? Toleranca rěka, zo njepřesćěhuješ nikoho z namocu, kiž hinak mysli a wěri. Toleranca pak njerěka, zo dyrbiš akceptować spodźiwne měnjenja, kiž su na př. njemoralne a towaršnosći a wěrje skódne. Kóždy katólik by měł poprawom rjec: Žanu tolerancu z swinstwom a žanu tolerancu za namóc nad bjezmócnimi (Keine Toleranz für Schweinerei und keine Toleranz für Gewalt an Unschuldigen).

Toleranca njerěka ani, zo nimaš napřećiwne měnjenje. Husto je bohužel tak, zo dosaha, jeli sy přiwisnik autority w šuli a swójbje, abo jeli stejiš za škit njenarodźeneho žiwjenja, abo jeli akceptuješ jeničce partnerstwo mjez mužom a žonu w mandźelstwje – da to hižo dosaha, zo će za njetolerantneho maja. Najskěrje chce něchtó nas, křesćanow, powučić, što toleranca rěka. Ale pod płašćom tuteje tolerancy chce něchtó najskerje swoju liberalnu ideologiju přesadźić. Ty pak maš přeco prawo a sy winowaty wěrnosć a swoju wěru wozjewjeć a zakitować.

3. Druhdy, jako katólikojo, mamy dylema, kak so zadźeržeć přećiwu złu a njesprawnosći. Je to dylema, dokelž husto mamy na to lědma abo scyła žadyn wliw. Jězus pak dawa nam přikład: Na njesprawne zadźerženje Samaritanow wón cyle konkretnje wotpowěduje: Nic woheń z njebjes, ale dosaha, zo póńdźemy do druheje wsy (Lk 9,55-56). Přetož wěrna toleranca (wot łaćonskeho słowa tolero – njesu) rěka napřećiwnosće a samo křiwdu sćerpnje njesć. Druhdy docpěje tale znjesliwosć hranicu wutraća, ale njesmě ženje być akceptowanje a dowolenje njesprawnosće.

Praji so: Přewostaj Bohu sprawne chłostanje njesprawnosće a njewěrnosće, jeli nic w tutym žiwjenju, potom w přichodnym. Wón je wěrny a sprawny sudnik. Wón přińdźe sudźić na kóncu časow.

Lubi wěriwi, zło potajkim njeakceptujmy, ale njesmy jo w sćerpliwej lubosći. Njech tuta lubosć nas pozběhuje a budźe nam zakit na sudnym dnju. Amen.

TAD