Lubi wěriwi, wo žiwjenju Jězusa Chrystusa čitamy w štyrjoch ewangelijach: po Mateju, po Marku, po Lukašu a po Janu. Kóžde sćenje rozprawja wo tym trochu hinak. Rozdźěle su widźomne, wosebje na spočatku kóždeho ewangelija. Ewangelij po Marku so započina, hdyž běše Jězus někak 30 lět stary (Mk 1,9-11). Ewangelij po Mateju ma na swojim spočatku podawiznu z časa, hdyž bě Jězus w klinje swjateje Marije (Mt 1,18-25). Lukaš dźe hišće dale. Jeho tekst započina so z připowědźenjom Jězusoweho podjeća (Lk 1,26-38). Najdale pak saha Ewangelij po Janu. Na jeho spočatku čitamy wo Jězusu jako Słowje Božim, kiž bě w Bójskej wěčnosći (Jan 1,1-3).

Tutón tekst smy dźensa słyšeli. Je to tak mjenowany prolog, abo zahajenje štwórteho ewangelija (foto 1 a 2). Zdobom jedna so wo baseń, kotruž spěwachu prěni křesćenjo za čas swojich liturgiskich zhromadźiznow (Ef 5,19). Štó je tekst napisał, to dźensa njewěmy. Swjaty sćenik Jan je jón jenož přewzał (Jan 1,1-5.9-14), do swojeho ewangelija zapřijał a něšto připisał (Jan 1,6-8.15-18). Na kóždy pad chce nam prolog potajnstwo Jězusdźěćatka wujasnić.

Najprjedy zdźěli wón nam prawdu wo wěčnosći tutoho dźěćatka. Wono běše přeco wot wěčnosće sem, nic pak jako dźěćo, ale jako wěčne Bože Słowo, kotrež je so w połnosći časa sčłowječiło (Jan 1,1). Jako wěčne Słowo Bože njebě wono wšak same. Wono – kaž čitamy w ewangeliju – „bě (…) pola Boha“ (Jan 1,2). Po słowje přełoženy pak klinči tutón tekst trochu hinak. Mjenujcy nic bě pola Boha, ale bě k Bohu – καὶ ὁ λόγος ἦν πρὸς τὸν θεόν. Takle chce tekst zwuraznić, zo bě Słowo Bože k Bohu Wótcej wobroćene a měješe z nim stajnje kontakt. Tak Swjate Pismo praji, zo njebě Bóh samotna bytosć. Wón běše stajnje zhromadnosć, w kotrejž měješe Słowo Bože wosebite městno (Gen 1,26). Tuteje přičiny dla móže sčłowječenje Słowa Božeho wšitkich ludźi do zhromadnosće z Bohom wjesć (Jan 1,12).

Zahajenje Ewangelija po Janu pak njerěči jenož wo wěčnym kontakće Słowa Božeho z Bohom Wótcom. Tekst wobsahuje tež informaciju wo skutkowanju Słowa Božeho. Najhusćišo so praji, zo je sčłowječene Słowo Bože naš Wumóžnik (Jan 3,16). To přitrjechi. Ale to njeje cyła wěrnosć. Słowo Bože njeje jenož naš Wumóžnik. Wono je tež naš Stworićel. Přez nje je so wšitko stało, a bjez njeho njeje so ničo stało, štož je so stało (Jan 1,3). To je jara wažna informacija za nas. Čłowjek jako wobraz Boži (Gen 1,27), wužiwa tež słowa (Gen 2,19-20.23). A słowo ma móc (Jez 55,10-11). Tohodla dyrbimy na to kedźbować, kotre a kajke słowa wužiwamy, hdyž so z druhimi rozmołwjamy (Mt 5,21-22). Kaž wěmy, chcyše Bóh, zo by čłowjek nade wšej stwórbu knježił (Gen 1,26; Ps 8,5-9). A jenički puć k tomu su dobre słowa: „Štož ze złym słowom sy rozdrěł, dyrbiš z dobrymi słowami płatać“. Tuž njewužiwajmy je jenož w hodownym času, ale stajnje, přez cyłe naše žiwjenje, přetož hdyž woteńdźemy na prawdu Božu, budźemy so dyrbjeć za kóžde naše słowo zamołwić (Rom 14,12).

DJD