Nabožne činitosće a zwjeršność

W dźensnišim ewangeliju so praji: Čehodla so nimaja twoji wučomnicy po tradicijach staršich, ale jědźa chlěb z nječistymaj rukomaj? (Mk 7,5). Takle su so farizejojo a pismawučeni Jězusa Chrystusa prašeli, dokelž jědźachu někotři z jeho wučomnikow z nječistymaj rukomaj (Mk 7,1-2).

Na prěni pohlad klinči to wšitko tróšku spodźiwnje. Tola je to takle jeno na prěni pohlad. Dokelž njeje tute prašenje jenož hygienniske. Wono je poprawom z nabožinu zwjazane. Farizejojo a pismawučeni njejsu so strowoty wučomnikow Jězusa Chrystusa dla strachowali, ale dla tradicije staršich, kotraž žadaše, zo sej před jědźu ruce myja. Njebě to pak wšědne myće. Bě to sakralne wumyće. To rěka, zo dyrbješe kóždy, kotryž myješe sej ruce, na někotre činitosće kedźbować, a při tym so modlić.

Z jedneje strony běše to zmysłapołna tradicija, kotraž dopominaše na to, zo je přijimanje jědźe swjata činitosć. Pola nas křesćanow dopomina na to modlitwa před jědźu. Ale z druheje strony běše w času Jězusa Chrystusa tute wumyće rukow tež problematiske.

Prěnja přičina je cyle jednora. Wo tym rěči so w dźensnišim ewangeliju. To wumyće rukow je so stało jenož hišće zwjeršna tradicija. Tohodla, citujo profeta Jezaja, praji Jězus Chrystus: Tutón lud mje česći z hubomaj, daloko pak je jich wutroba wote mnje! (Mk 7,3).

Je pak hišće dalša – druha – přičina. Wo tym zhonimy tež w dźensnišim ewangeliju. Dźe mjenujce wo to, zo njebě so wumyće rukow jenož ze zwjeršnej činitosću stało, ale wono sta so samo wažniše hač dodźerženje Božich kaznjow. Tohodla praji Jězus Chrystus tak: Přetož sće wopušćili Bože kaznje a dźeržiće čłowječe podawizny, wopłokowanje karanow a keluchow, a wjele podobneho hišće (Mk 7,8).

To pak njeje wšo. Tuta činitosć – wumyće rukow – měješe hišće jedyn negatiwny woznam. Wo nim pak mjelči dźensniši ewangelij. Ale, štóž znaje Stary Zakoń, móže tón třeći wopačny zmysł wumyća rukow tohorunja zrozumić.

Dźe tu wo to, zo bě w času Jězusa Chrystusa činitosć sakralneho myća rukow jenož měšnikam přikazana. A farizejojo žadachu, zo by tole wšón lud Boži činił. Přez to chcychu woni, zo by so Wuzwoleny lud stał kaž jene wulke měšnistwo. To samse chcyše tež Jahwe Bóh sam (Eks 19,6). Tola k tomu wjedźeše scyła hinajši puć: Nic zwonkowne rituale, ale žiwjenje po Božich kaznjach.

Z druhimi słowami, prócujmy so wo to, zo njebychu naše nabožne činitosće zwjeršne byli, čińmy rozdźěl mjez tym, štož je w našej wěrje čłowjeske a bójske, kaž tež nježadajmy sej ženje ani wot sebje, ani wot druheho wjace hač sej Bóh žada (Dtn 4,2).

DJD