Swjatosć a sobudźěło

Luby čitarjo SPDE, w dźensnišim ewangeliju smy tak mjenowane Jězusowe zbóžnosławjenja słyšeli (Mt 5,1-12). Tohodla bych chcył k tutej temje sćěhowace zdzělić.

Sprěnja. Mahatma Gandhi, jedyn z najwjetšich a najbóle znatych ludźi Indiskeje dwaceteho lětstotka, je jónu wo tutych zbóžnosławjenjach Jězusa Chrystusa někak takle prajił: Jeli by so stało, zo by so jónu čłowjestwu wšitko zhubiło, štož je so wo duchownym a nabožnym žiwjenju napisało, a zwostali bychu jenož tute zbóžnosławjenja, to njebychu ludźo ničo zhubili.

To su cyle krute słowa. A njejsu to słowa jednoho křesćana. W tutym padźe pak to njemyli. Nawopak. To wšitko pokaza jenož na to, kak dyrbimy my křesćenjo nabožnje tute zbóžnosławjenja Jězusa Chrystusa čitać a rozpominać. By było samo rjenje je z hłowy znać. Takle móže so na tute słowa wšudźe dopominać a po nich jednać.

Zdruha. Jónu, komentujo dźensniši ewangelij, sym prajił, zo pokazaja zbóžnosławjenja puć, kotryž wjedźe do křesćanskeje swjatosće. Ale njejsym to šěršo rozjasnił. Štož njejsym tehdom sčinił, chcu lětsa nachwatać.

Wězo z jedneje strony njetrjebaš k tomu wjele prajić, dokelž je to cyle zrozumliwe. Tute zbóžnosławjenja pokazaju puć swjatosće, dokelž praja, kak ma čłowjek jednać a žiwy być.

Haj to trjechi. Ale tule dźe tež wo něšto wjace a mjenujcy wo to, zo maja tute zbóžnosławjenja tři dźěle. To je trošku spodźiwne. Dokelž maja normalnje wšitke zbóžnosławjenja Stareho a Noweho Zakonja jenož dwaj dźělej.

Na přikład na spočatku Knihi Psalmow čitamy: „Zbóžny čłowjek, kiž njechodźi po radźe bjezbóžnych […]“ (Ps 1,1). Kaž słyšimy ma tute zbóžnosławjenje jenož dwaj dźelej. W prěnim praji so, zo je čłowjek zbóžny, a w druhim so mjenuje přičina jeho zbóžnosće: Wón je zbóžny, dokelž njejedna po tym, štož radźa jemu bjezbóžni. Tule je wšitko zrozumliwe.

Ale njeje to tak, hdyž dźe wo zbóžnosławjenja dźensnišeho ewangelija. Wone su bóle komplikowaniše, dokelž, kaž sym hižo naspomnił, su to zbóžnosławjenja, kotrež maja tři dźěle.

W prěnim so praji, zo je čłowjek zbóžny. Ale čehodla je wón zbóžny? Je to druheho dźěla abo třećeho dla? Je wón na přikład zbóžny, dokelž je jeho njebjeske kralestwo – kaž to čitamy w prěnimn zbóžnosławjenju (Mt 5,3), abo tohodla, zo je wón chudy po duchu?

Prawa wotmołwa je sćěhowaca. Wón je zbóžny dla wobeju. Dokelž je chudy po duchu, a dokelž ma njebjeske kralestwo.

Z druhimi słowami, zbóžnosławjenja Jězusa Chrystusa pokazaja nam, zo dyrbimy po puću do swjatosće na sobudźěło kedźbować, dokelž swjatosć – to je zjedneje strony Boža hnada a z druheje – čłowječa próca sej tutu hnadu wobchować.

DJD