Woprawdźe wosebity dźeń

1/. Zeleny šwórtk je wosebity, dokelž dopomina nas na poslednju wječer Jězusa z japoštołami. Njeje to jeničce jednore dopomnjenje, ale něsto wjace, mjenujcy Kemše na tutym dnju přenjesu nas do wokomika, na kotrymž Jězus Pasha-wječer swjeći. Wón poprawom kóžde lěto tutu Pasha-wječer z swojimi wučomnikami swjećeše. Tuta Pasha pak bě wosebita – mjenujcy poslednja. Potom Jězus zemski swět wopušći a přińdźe k njebjeskemu Wótřej wróćo. Tute podawki ewangelija su dźensa někak bóle žiwe před našimi wočimi, žiwiše hač hewak na Kemšach. Naš Knjez je dźensa jara dostojny. Wón hlada tež lubosćiwje na swojich. Wšitcy so woni hišće wjesela, jědźa a pija – jenož Jězus sam wě, zo hižo jutře zemrěje.

Pasha běse židowski swjedźeń a bu postajena jako dopomjenka wuwjedźenja židowskeho ludu z egyptowskeho njewólnistwa. Po wusłobodźenju z Egyptowskej běchu wot nětka wšitcy Židźa zawjazani tón swjedźeń kóžde lěto swjećić. Dźensniše prěnje čitanje tole zwurazni: Tule dźeń njech je wam wopomnjatny, a swjećće jón jako swjedźeń za Jahwu. Wot splaha k splahej jón swjećće, jako trajne zarjadowanje (Eks 12,14).

Jězus chcyše tutu židowsku Pashu swjećić. Potajkim přikaza swojim lubowanym wučomnikam – Pětrej a Janej – trěbne přihoty sčinić. Tuž přihotowaštaj wodu k wumyću a hórke zela, kotrež dopominaja na hórkosć egyptowskeho wotročstwa. Chlěb dyrbješe tohodla njekisany być, dokelž wučah Židow z Egyptowskeje bě hnydomny a njebě čas za pječenje chlěba. Pětr a Jan staj tež druhe trěbne wěcy přichotowałoj a sej k tomu prócu dawałoj.

Podobnje tež my: Hdyž so na Kemšach wobdźělimy a so nutrnje modlić chcemy, dyrbimy so kóždy raz znutřkownje k tomu přihotować. Tamna Pasha z Jězusom a potom jeho wopor na křižu – stawa so wěrnje na kóždej Božej mši.

 

2/. Při poslědnej wječeri, po starym židowskim wašnju, Jězus wuprajiwši žohnowanje, dźakowaše so Bohu. Wokomik pozdźišo bě wón pak něšto sčinił, štož njeje tuta stara židowska tradicija znała, a štož njeje tež nichtó tak wočakował. Srjedź pohnuwaceje ćišiny Jězus rjekny: Wzmiće a jěsće, to je moje ćěło, za was podate (Mt 26,26). To běše prěnja Boža mša.

Štož je Jězus tehdy wučomnikam a w tak tež nam sčinił, móžeš wuprajić z Janowymi słowami: Hač do kónca je jich lubował (Jan 13,1). Dźensniši swjedźeń je woprawdźe wurjadny, zo bychmy rozmyslowali wo lubosći Jězusa k nam. Chcemy zdobom pak myslić na to, kak my swoju lubosć wopokazujemy: W modlenju, abo w přijimanju swjatych sakramentow, přez počah ke Cyrkwi, přez pokućenje a přez přihot na swjate woprawjenju. Zdobom myslimy na našu lubosć k blišim.

Wzmiće a jěsće, to je moje ćěło, za was podate (Mt 26,26) – Boža mša, swjata Eucharistija, bu postajena runje z lubosće k nam. Katechizm Katólskeje Cyrkwje wuči: Je hłuboki zmysł w tym, zo je Jězus přez swjate woblatko w Cyrkwi a mjez nami přitomny zwostał. Hdyž dyrbješe nas wopušćić we widźomnej postawje, chcyše nam darić runje tajku swoju sakramentalnu přitomnosć. A hdyž wón našeho wumóženja dla na křižu so zwoprowa, chcyše, zo mamy (na Kemšachžiwu wěrnosć Jeho lubosće, runje přez Jeho smjerć.

 

3/. Čehodla podawa so nam Jězus w swjatym chlěbje? Zo by nas w našej słabosći posylnjał, našu wosamoćenosć rozswětlał, naše ćeže nam wolóžał. Potajnstwo swjateje Eucharistije je Jězus swojim měšnikam dowěrił a Cyrkwi zawostajił, hač do kónca swěta. Dóniž změjemy měšnikow wosrjedź nas, njebudźe nam tón swjaty, posylnjacy chlěb pobrachować.

Maš sydom sakramentow we Cyrkwi, swjata Eucharistija je pak tón naj wuznamniši a najswječiši sakrament. Zwobraznje prajene: šěsć druhich sakramentow su kaž list na lubu wosobu, na př. na mać; a přez  list mamy kontakt z tym, kotrehož lubujemy. Najswjećiši Sakrament je pak direkne zetkanje z tutej wosobu, kotrejž móžeš do mjezwoča hladać – mjenujcy Chrystusej!

Zeleny šwórtk je woprawdźe wosebity dźeń. Jězus postaji zdobom dwaj sakramentaj – swjate měšnistwo a swjatu Eucharistiju. Jězus trjeba ruce měšnika, zo by žohnował; trjeba hort měšnika, zo by wučił; trjeba tež jeho wutrobu, zo by lubował. Bóh tón Knjez je so čłowjekej tak daloko dowěrił, zo je wón do měšniskeju rukow swjećenje najswjećišich wěcow zapołožił. Bjez měšnistwa pak njeje swjateje Eucharistije. To nazhonja ludźo, kiž měšnika nimaja, a móža jenož zrědka Božu mšu sobuswjećić.

 

4/. Nimo potajnstwa měšnistwa a swjateje Eucharistije dawa hišće jedna wažna wěc na dźensnišim swjedźenju, kotruž wot Knjeza wuknjemy. Mjenujcy, při poslednej wěčeri je wón prajił: Na tym póznaja wšitcy, zo sće moji wučomnicy, zo bysće so wzajomnje lubowali [...] To je moja kaznja. Sym wam mjenujcy přikład dał. Kaž sym was ja lubował, tak tež wy so mjezsobu lubujće. Njezmějemy myto w njebjesach, jeli lubujemy jenož tych, kiž nas lubuja. Runje tam wopokazuj swoju lubosć, hdźež je njeluboznosć a hida. Runje tajka lubosć je tón prawy puć – jeli po nim kročiš sy blisko Boha. Nic rutina, nic sebičnosć, nic hordosć ani hejatosć, ale tu liči nowa, njeskamjentnena wutroba.

Zeleny štwórtk smy potajkim Bohu dźakowni za dwaj sakramentaj: Swjate měšnistwo a swjatu Eucharistiju. Smy dźakowni, ale zdobom tež na to pomyslmy, kak my z nimaj wšědnje wobchadźamy. Přidatnje myslmy na to, kajka je naša bratrowska lubosć? Ju widźiš na tym, kak miłostny sy, kak wodawaš druhemu zmylki, kak wulkomyslny a z wutroby popřaty sy. Njeje ženje přewjele blišeho lubować, njeje přewjele blišeho motiwować, sprawnje chwalić, druhdy luboznje napominać a diskretnje pomhać. Pytaj lubosć nic we wulkich swjedźenjach, ale we wšědnym dnju.

Swjata eucharistija je z lubosće k nam wurostła. Naš Knjez je so tež z lubosće k nam na křižu zwoprował. Knjez sam njeje so na tym postorkował, so stać ze słužownikom wšitkich. Njeje přišoł, zo by knježił, ale zo by słužił. To je křesćanski porjad. Ubi caritas et amor, Deus ibi est – Hdźež je dobroćiwosć, hdźež je lubosć, tam je Bóh. Amen.

TAD