1. Stejimy před Božim narodkom. Stejimy a hladamy. Hladamy a so prašamy: Jězuso, što by Ty nam k tutym Hodam prajić chcył? Wón pak ze swojm dźěsćowskim płačom a směchom pokazuje: Mój luby, prjedy mać na swojeho ćěšenka zabudźe, hač by Bóh na tebje zabył. Žłobik cyle jednorje dopomina, zo tam, hdźež knježi najhłubša nóc čłowjeskeje njepřećelniwosće a egoizma, kotrejž stej durje před Jozefom a Mariju zamknyłoj, runje tam narodźi so Swětło a Prawda.

Koło časow so wjerći a wjele swjedźenjow so wospjetuje, ale nic při Hodach. Přetož to, štož je so w Betlejemje před tysacomaj lět stało, běše započatk a traje hač do našeho časa. Jězus mjenujcy pyta – kaž tehdy, tak tež dźensa – městno, hdźež by so narodźić směł. Wěrće mi, zo njeje Jězusej lochko tute městno tež dźensa w čłowjeskej wutrobje nańć. Někotři na př. w Adwenće, nimaja čas za spowědź, za modlenje a wujednanje z Bohom. Druzy chcedźa swjećić Hody bjez wujednanja w swójbje abo susodstwje. Hišće druzy běhaja wokoło, nakupuja a činja sej wjele njetrjebawšich starosćow. Jězuso, nimaš tu městno za sebje, hospoda čłowjeskeje wutroby je hižo połna.

Betlehemska stawizna njewospjetuje so, wona traje. Tehdy pastyrjo, a w našim času rentnarjo, dźěći, wosebje pak mužojo a žony, kotřiž – nimo dźěła – zahe rano na Jutnje do cyrkwje přińdźechu. Tohodla dźensa, wosebje woni, ale tež my wšitcy słyšimy radostny hłós: Narodźił je so nam Zbóžnik! Hodowny podawk potajkim traje. Traje najprjedy w našim serbskim kraju. Traje pak tež wšudźe na swěće. Traje pola zrudźenych a wjesołych, mjez bohatymi a tola wosebje mjez chudymi. Tónle podawk móže tež činić dźiwy.

Dopominam so na př. na to, kak před lětami, we wuchodźe mojeje domizny, chudu swójbu wopytach. Na štyrceći kwadratnych metrach, we dwěmaj stwomaj, běchu muž, žona a tři dźěći žiwi. Ale běše tam hišće jedyn dalši wobydler – mjenujcy – Jězus Chrystus. Runje jeho sy móhł tam nazhonić. By móhł jeho na mjezwočach teje chudeje swójby wuhladać: w jich dobroćiwosći, w dźakownosći, w čistym hladanju dźěći. Někak hodźinu sym tam pobył. A wěrće mi, čujach so tam zbožowny. W tutym času njeje žaneje skóržby, žaneho morkotanja słyšeć było. Přetož tam, hdźež Jězus přeprošeny bydli, tam stawaja so tež dźiwy.

2. Dźěći we mojej domiznje husto praja: Mama, papa, bych sej přał, zo by hodowna atmosfera trała w našim domje cyłe lěto. Njeńdźe pak pólskim dźěćom wo dariki, ale wo to, zo je Hody doma někak hinak: Začuwaš tam lubosć, widźiš přezjednosć a zhoniš woprawdźe tajku awtentisku wutrobitosć.

Hody su něšto wosebite a dyrbja tajke być. Jeli wěrimy, zo je Bóh čłowjeske ćěło a dušu na so wzał, zo wón tak žiwješe a bydleše kaž my, nimo hrěcha; zo je wón – tón Wjeršny – naš dóńt dźělił a so z našim bratrom stał; jeli to zapřimnjemy, by měło naše zemske wojowanje a bědźenje tola połne nadźije być, a bychmy měli tež na swoje žiwjenje zhladować z wulkej dowěru.

Syn Boži je so čłowjek stał, zo bychmy my w połnosći žiwi byli. Dźe wo połnosć Ducha, kotraž čini čłowjeka měrneho a zbožowneho. Kóždy z nas budźe přezjedny z tym, zo smy, jako křesćenjo, bjez wuwzaća powołani k njepřestajnemu duchownemu rozrostej. Tón róst ma w tym wobstać, zo smy wot lěta k lětu dospołniši, mudriši, dostojniši. Zo by so tole stało, bychmy měli šěršo Chrystusej durje swojeje duše wotčinić. Druhdy je tak, zo cyłe lěta twarimy Herodesowy palast, abo twarimy bohatu hospodu, ale jeje durje su někak zatusnjene. Potom pak přińdźe Bóh a překřižuje twoje plany. Hakle potom, hdyž so sam před chuduški žłobik sydnješ, wotkryješ wo sebi prawdu, wo swojim zbožu abo njezbožu.

We Dalokim Wuchodźe – tam – zwotkel pochadźachu Třo kralojo, powěda so powučna stawizna: Jedyn, nic tak zamóžny, hospodar měješe konja. Tón jemu jedneje nócy ćěkny. Přińdźe susod a praji: Kajke maš ty njezbožo! Njezbožo abo zbožo, wotmołwi potrjechjeny. Za dwaj dnjej přiwjedźe ćeknjeny kóń ze stepy dwaj dźiwjej kónjej sobu. Susod hnydom přińdźe a praji: Maš pak ty wulke zbožo! Njezbožo abo zbožo, wotmołwi bjezlóštnje wobsydźer. Nazajtra spyta syn hospodarja dźiweho konja skludźić, ale padny z njeho a złama sej ruku. Přińdźe susod a praji: Kajke maš ty njezbožo! Nan-hospodar zaso so zamysli: Njezbožo abo zbožo. Jako pak přihodne dny wójna wudyri a młodych do wójska wołachu, syn hospodarja tole njetrjebaše, złameneje ruki dla. Hnydom přińdźe susod a praji: Maš pak ty wulke zbožo! Njezbožo abo zbožo, wotmołwi zaso hospodar.

Moji lubi, tutu stawizničku móžeš wospjetować bjez kónca. Wona je poprawom stawizna žiwjenja kóždeho z nas. Kak husto stotore prócowanja wo nakupjenje abo dobyće něčeho, njepřinjesechu nam radosć, kotruž wočakowachmy. Kak husto pytnjemy hižo po lětach, zo smy wjele časa za wažne wěcy někak zhubili.

3. Dźensniši swjedźeń chce nam zaso pomhać, zo bychmy zrozumili swój zemski puć. Što je woprawdźe w mojim žiwnjenju wažne. Syn Boži nas k tomu prowokuje: Wón, kiž je nětk w čłowjeskim ćěle. Wón, sylny Bóh, kiž je nětk słaby čłowjek. Wón bohaty je nětk chudy. Wón, kiž bě cyle zbožowny w njebjesach, ma nětk so na zemi bědźić. Wón, kiž so narodźi w ćišinje a skrytosći, bjez swjatočneho witanja wot wulkich tutoho swěta. Wón kiž nětko nima žadyn luksus, ale jenož městno pódla hospody – tam, hdźež maja hewak skoćata swój přebytk. Knjez wšeho swětnišća leži nětk w hródźi, we žłobiku!

Ow pójće sem, wěrjacy, kěrluš sławny spěwać,
ow pójmy sej wobhladać Betlehem, dźěćo to Bože k zbóžnosći nam date.
Ow póće sem so modlić k tom kralej!

Ow Kralo tej´ česće, ty Knježe wójska Božoh´,
ow Wótče ty wěčny a měra Knjez,
rodźeny wěrny Bóh sy wot wěčnosće.
Ow, dajće so nam modlić k tom kralej!

Lubi bratřa, lube sotry. Kaž pastyrjam, tak so tež nam wjesołe poselstwo přez jandźela wozjewja: Njebojće so, dokelž wam wozjewjam jara wulku radosć. Dźensa je so wam Wumóžnik narodźił, wón je Mesijas a Knjez. To je tón swjaty dźeń, wjeselće so, nabok ze zrudobu! Njejsmy sami na tutym swěće – wěčne Słowo je so čłowjek stało a je stajnje z nami. Tohodla přeju wam, moji lubi wěriwi, woprawdźity, hnadypołny a radostny čas. Přeju sej, zo kóždy z nas zaso wjace dowěry dóstanje, hišće wjace nadźije a mjezsobneje dobroty. Bóh Knjez njech nas žohnuje, nam a našim swójbam dari měr a pokoj. Amen.

TAD